Đối với một doanh nghiệp, nếu hoạt động kinh doanh được ví như trái tim của cơ thể, thì dòng tiền đóng vai trò là một hệ thống tuần hoàn của cơ thể đó. Nguồn thu nhập kiếm được sẽ đi qua các bộ phận khác nhau trong doanh nghiệp để duy trì hoạt động và phát triển kinh doanh. Việc thiếu hụt dòng tiền sẽ dẫn đến việc doanh nghiệp không có khả năng chi trả lương cho nhân viên, bổ sung hàng tồn kho hoặc thực hiện các chiến dịch tiếp thị – marketing. Có thể nói dòng tiền ổn định đồng nghĩa với sự phát bền vững của doanh nghiệp. Tuy nhiên thực tế cho thấy, 80% doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam gặp vấn đề về dòng tiền. Vậy, các doanh nghiệp vừa và nhỏ cần nắm rõ cách quản trị dòng tiền hiệu quả, tránh những hệ quả không đáng có như thế nào?
Dòng tiền âm và dòng tiền dương
Trước khi đi vào tìm hiểu về quản trị dòng tiền, hãy cùng tìm hiểu: Dòng tiền là gì? Dòng tiền hay còn gọi là lưu chuyển tiền tệ được định nghĩa là sự chuyển động ra hoặc vào của các khoản tiền tiện trong doanh nghiệp, dự án hay là một sản phẩm tài chính nhất định trong một khoảng thời gian quy định hữu hạn. Thông thường, các công ty sẽ báo cáo dòng tiền hàng tuần, theo tháng hoặc theo quý, tùy thuộc vào tình hình tài chính của công ty.
Dòng tiền âm: là khi doanh nghiệp chi trả nhiều hơn mức thu được
Dòng tiền dương: ngược lại, là khi doanh nghiệp kiếm được nhiều hơn mức chi tiêu
Dòng tiền và lợi nhuận
Trong kinh doanh, rất nhiều người thường xuyên nhầm lẫn giữa hai khái niệm là dòng tiền thuần và lợi nhuận bởi vì họ cho rằng về bản chất hai thuật ngữ này là tương đương nhau. Dòng tiền phản ánh kết quả của việc thu tiền vào và chi tiền ra, trong khi lợi nhuận là phản ánh kết quả kinh doanh của doanh nghiệp trong một kỳ kinh doanh nào đó cho dù có thu được tiền hay chưa, thì lợi nhuận vẫn được ghi nhận. Chính vì vậy, nhiều người nhầm tưởng việc bán được hàng là đã có lợi nhuận, lợi nhuận đó mới chỉ trên giấy, chuyện gì xảy ra nếu không thu được tiền? Và ngược lại, bạn thu được tiền mặt chưa chắc đã có lời, bạn thu được tiền nhưng bán lỗ thì sao? Vì thế, doanh nghiệp có khả năng sinh lời khủng không đồng nghĩa là doanh nghiệp đó có dòng tiền tốt và ngược lại.
Cách quản trị dòng tiền hiệu quả
1. Dự đoán rủi ro và lập kế hoạch
Khi điều hành một doanh nghiệp, bạn chắc chắn sẽ phải đối mặt với rất nhiều rủi ro. Vì thế, nhận biết và phân tích các mối đe dọa tiềm ẩn là rất quan trọng trong quản lý dòng tiền. Điều này bao gồm lập kế hoạch về cách bạn sẽ tránh, giảm thiểu hoặc giải quyết những rủi ro đó.
Thực tế, khi đại dịch COVID-19 tàn phá toàn cầu vào năm 2020, nhiều doanh nghiệp đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng sau lệnh cách ly xã hội. Sau đó, khi nền kinh tế phục hồi, doanh nghiệp lại đối mặt với các vấn đề mới nảy sinh: chuỗi cung ứng bị gián đoạn, thiếu lương thực, thiếu nguyên liệu và lạm phát, cùng nhiều vấn đề khác. Các doanh nghiệp tham gia xuất nhập khẩu phải đối mặt với thách thức về sự biến động và giảm giá trị tiền tệ. Rút kinh nghiệm từ những sự kiện này, hãy luôn lập kế hoạch dòng tiền cụ thể và dự trữ tiền mặt phù hợp.
2. Tạo một tài khoản ngân hàng riêng cho doanh nghiệp của bạn
Một trong những sai lầm phổ biến nhất mà nhiều chủ doanh nghiệp vừa và nhỏ mắc phải là không tách tài khoản kinh doanh khỏi tài khoản cá nhân. Các chủ doanh nghiệp nhỏ thường làm điều này dưới chiêu bài giúp quản lý vốn dễ dàng hơn. Tuy nhiên, điều này có thể phá vỡ sự ổn định, minh bạch của dòng tiền.
3. Giám sát hàng tồn kho
Hàng tồn kho là một khía cạnh quan trọng mà bạn phải đưa vào báo cáo lưu chuyển tiền tệ. Nếu không có đủ hàng tồn kho, bạn có thể phải đối mặt với những thách thức trong việc thực hiện các đơn đặt hàng của khách hàng. Biết mức tồn kho của bạn một cách chính xác nhất có thể cho phép bạn quản lý tốt nhất các đơn đặt hàng cho những nguyên liệu đó. Nếu bản thân hàng tồn kho là hàng tồn kho, bạn sẽ có thể quản lý và giám sát các mặt hàng luân chuyển nhanh. Bạn cũng có thể nhận thấy các mô hình và xu hướng của người tiêu dùng. Bằng cách này, bạn có thể tối đa hóa lợi nhuận trên khoảng không quảng cáo của mình.
4. Luôn dự trữ tiền mặt
Các doanh nghiệp không có dự trữ tiền mặt có thể gặp rắc rối nếu phát sinh chi phí đột ngột. Ví dụ như nợ đến hạn phải thanh toán cho ngân hàng hoặc nhà cung cấp, nhưng doanh nghiệp không có đủ tiền mặt để trả có thể sẽ bị khởi kiện và tuyên bố phá sản.
Một số chuyên gia khuyến nghị rằng các doanh nghiệp vừa và nhỏ cần phải có ít nhất ba tháng tiền mặt dự trữ.
5. Giảm dòng tiền ra của bạn
Khi nhận thấy các dấu hiệu cho thấy dòng tiền đang trở nên xấu đi. Giảm chi phí là cách nhanh nhất để khắc phục vấn đề. Hãy liệt kê tất cả các khoản chi tiêu của bạn và sau đó lựa chọn khoản chi nào nên ưu tiên và khoản nào nên loại bỏ. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng cần xem lại kế hoạch kinh doanh và kế hoạch tiếp thị của mình. Trong một số tình huống nhất định, bạn có thể cân nhắc tìm kiếm nguồn tài trợ bên ngoài.
6. Tận dụng từ nguồn tài chính ngắn hạn khi cần thiết
Bạn có thể sử dụng nguồn vốn ngắn hạn để thúc đẩy doanh nghiệp nhỏ của mình nếu cần. Bên cạnh các nguồn tài trợ truyền thống như ngân hàng, có rất nhiều lựa chọn tài trợ ngắn hạn có sẵn tại thời điểm này, như Funding Societies, nền tảng tài chính kỹ thuật số dành cho doanh nghiệp vừa và nhỏ hàng đầu Đông Nam Á.
Quản lý dòng tiền của bạn là rất quan trọng để đảm bảo bạn có thể tập trung vào công việc kinh doanh của mình hơn là công việc kế toán. Thực hiện từng bước nhỏ để đảm bảo doanh nghiệp của bạn đã sẵn sàng cho những thăng trầm bất ngờ có thể khó ước tính.
Tài chính cho doanh nghiệp 
Trả lời